PDA

View Full Version : Bu�n lậu đồ cổ thế giới � những m�nh kh�e


phongthoa
25-05-2012, 05:39 PM
.



Bu�n lậu đồ cổ thế giới – những m�nh kh�e



[Chỉ có Thành viên mới thấy Link. ]

Theo ước t�nh khi�m tốn, doanh số thế giới của thị trường đồ cổ bất hợp ph�p l�n đến 5 tỉ USD mỗi năm. Ri�ng ở Afghanistan, một đại diện của UNESCO ước t�nh bu�n b�n cổ vật thậm ch� đem lại doanh thu gấp đ�i so với bu�n lậu ma t�y!Bảo t�ng Baghdad bị cướp ph� l� chuyện cả thế giới đều biết. Nhưng duy nhất b� Selma Nawala Mutawalli l� biết được sự thật khiến nhiều người phải th�m thuồng: 8.000 m�n cổ vật đ� được sơ t�n v� giấu k�n kịp thời trong những hầm kho b� mật của bảo t�ng m� b� l�m gi�m đốc.

Th�ng tin ấy đủ để l�m s�i sục những nh� đấu gi� lừng danh thế giới như Christie’s, Sotheby’s v� Bonhams, vốn đ� th�nh c�ng mỹ m�n trong việc tổ chức bu�n b�n cổ vật của thế giới Hồi gi�o: một x� nh� chạm trổ thuộc thế kỷ 14 đ� được b�n với gi� nửa triệu USD; một lọ mực của Iran thế kỷ 13 đ� t�m được người mua với gi� hơn 1,6 triệu USD, v� những vi�n ng�i lấy từ m�i v�m của một th�nh đường Hồi gi�o đ� về tay chủ mới với gi� hơn 12.000 USD/vi�n!

Di sản Afghanistan đang bị đ�o xới

Những cổ vật n�i tr�n đều mang những vết t�ch cho thấy ch�ng chỉ mới được t�m thấy c�ch đ�y v�i th�ng v� kh�ng hề xuất xứ từ những bộ sưu tập c� nh�n. Ngo�i ra cũng kh�ng c� hồ sơ hải quan n�o đi k�m để chứng minh nguồn gốc v� t�nh hợp ph�p của việc đưa ch�ng ra khỏi bi�n giới.

Sự thật l� ch�ng đ� bị đ�o bới l�n v� vượt bi�n tr�i ph�p từ Trung Đ�ng sang ch�u �u. Thậm ch� việc b�n đấu gi� ch�ng một c�ch c�ng khai cũng l� sự vi phạm c�c c�ng ước quốc tế về bảo vệ cổ vật văn h�a.

C�c tỉ ph� sưu tập v� bu�n đồ cổ kh�ng cho rằng họ vi phạm c�c luật lệ v� c�ng ước. Ngược lại, họ tự nhận m�nh l� những người đ� cứu cổ vật khỏi những vụ cướp ph� kh�c nhau trong lịch sử c�c cuộc chinh phục.

Song đối với Jim Williams, l�nh đạo văn ph�ng của UNESCO tại Kabul (Afghanistan), th� ch�nh những kẻ sưu tập đồ cổ l� động lực cho hoạt động đ�o bới tr�i ph�p v� c�c vụ bu�n lậu xuy�n bi�n giới phi ph�p hiện nay. Theo �ng, từ nhiều th�ng qua, c�c hoạt động đ�o bới v� trộm cắp cổ vật đ� tăng đến ch�ng mặt ở nhiều khu vực của Afghanistan.

�ng c� trong tay những tấm ảnh vệ tinh cho thấy ri�ng ở khu vực Mazar-e-Charif, bọn bu�n lậu đ� đ�o bới đến 3.000 lỗ giếng để t�m kiếm cổ vật. Qua nghi�n cứu c�c tấm ảnh n�y, �ng c�n nhận ra rằng c�c hoạt động đ�o bới ng�y c�ng c� t�nh tổ chức v� qui m� ng�y một lớn. Thậm ch� bọn bu�n lậu đ� c� đủ khả năng t�i ch�nh để mua th�ng tin từ c�c nh� khảo cổ hủ h�a về những địa điểm đ�ng đ�o bới.


Lợi nhuận gấp mười

http://www2.vietbao.vn/images/viet4/the-gioi/40001730-2215sm.jpg

Những tay sưu tập đồ cổ gi�u c� thực chất l� những con bu�n lọc l�i của một thị trường m� nay lợi nhuận của n� kh�ng thua k�m hoạt động bu�n b�n ma t�y v� vũ kh�. Điển h�nh l� vụ b�n cổ vật sau: c�ch đ�y bảy năm, tỉ ph� người Na Uy Martin Schoyen đ� mua của Sam Fogg, một l�i bu�n h�ng nghệ thuật tại London, bộ sưu tập 140 bản viết tay kinh Phật thế kỷ thứ 7 xuất xứ tại Afghanistan.Những b�u vật n�y đ� được nh�n c�ng người Afghanistan vận chuyển tr�n lưng lừa vượt d�y n�i Hindu Kuch đến tận bi�n giới Pakistan. Họ được một tay trung gian người Pakistan trả c�ng vận chuyển v�i trăm USD.
Theo tin đồn trong giới th� tỉ ph� Schoyen đ� trả đến 7 triệu USD cho bộ bản thảo viết tay n�y, vốn c� gi� trị cực lớn đối với Phật gi�o. Nay Schoyen đang bắn tin muốn b�n lại bộ sưu tập đ� với gi� 60 triệu USD. Những người thạo tin cho rằng nếu vụ bu�n b�n được tổ chức tốt th� Schoyen thậm ch� c� thể bỏ t�i đến 100 triệu USD!

Lợi nhuận đầu tư v�o thị trường đồ cổ nay ước t�nh gấp 10 hoặc 20 lần, v� điều đ� khiến thị trường n�y ng�y c�ng mang dấu hiệu tội �c. Bọn bu�n lậu ma t�y v� vũ kh� bắt đầu ch�n v�o c�c kiện h�ng của m�nh v�i m�n đồ cổ tranh thủ mua được ở đ�u đ�. C�c băng nh�m tội phạm c� tổ chức cũng bắt đầu d�m ng� đến thị trường một vốn nhiều lời n�y.

Một số tập đo�n ma t�y ở Colombia hiện đ� chuyển sang phương thức thanh to�n mới: đổi cổ vật lấy ma t�y. B�n mua h�ng cảm thấy an to�n hơn nếu mang theo một bức tượng hoặc một sưu tập v�ng ngọc thay v� với những vali tiền mặt kềnh c�ng; c�n b�n b�n th� tin rằng m�n h�ng sẽ gi�p họ sinh l�i gấp bội khi t�m được nh� sưu tập th�ch hợp.

Thậm ch� c� người tin rằng đằng sau việc c�c th�nh vi�n Taliban ph� hủy hai tượng Phật khổng lồ khắc v�o n�i đ� (thế kỷ thứ 7) tại Bamiyan v�o th�ng 3-2001 l� c� sự giật d�y của bọn bu�n lậu đồ cổ.
Uwe S., một cảnh s�t l�m việc tại Đại sứ qu�n Đức ở Kabul, cho biết �ng đ� ph�t hiện những mẩu tượng đ� vỡ từ bức tượng n�y được rao b�n tại Peshawar, Pakistan. �ng khẳng định Taliban một mặt ph� tượng Phật để chứng minh sự thống lĩnh của nh� nước Hồi gi�o, nhưng mặt kh�c cũng l� để thu lợi h�ng chục ng�n USD từ việc b�n đi c�c mảnh vỡ.

Những th�nh vi�n của văn ph�ng UNESCO tại Kabul th� tin rằng đầu d�y mối nhợ của việc cướp ph� cổ vật hiện nay tại Afghanistan ch�nh l� những con bu�n người Pakistan m� nh�n vật cộm c�n nhất trong nh�m đ� ch�nh l� tướng Nasserullah Babar, chỉ huy lực lượng t�nh b�o kh�t tiếng ISI của Pakistan.


Bến đỗ Thụy Sĩ

L�m sao cổ vật ra khỏi Pakistan để đi ch�u �u, Mỹ, Nhật…? Phương c�ch của tay bu�n đồ cổ kh�t tiếng bậc nhất người Pakistan, Hajji Khalil, l� bỏ tiền mua chuộc hải quan v� cảnh s�t Pakistan, đặc biệt l� c�c l�nh đạo H�ng h�ng kh�ng quốc gia Pakistan PIA. Khalil kh�ng �t lần hu�nh hoang rằng c� thể đ�p ứng bất kỳ y�u cầu n�o của người mua, miễn l� họ chi đẹp. Hắn c�n đảm bảo h�ng của hắn c� thể đến bất kỳ nơi đ�u bằng m�y bay của PIA.

Th�ng tư vừa rồi, hắn đ� phạm một sai lầm chết người khi qu�n chung chi cho hải quan v� cảnh s�t. Kết quả l� một l� h�ng của hắn đ� bị chặn bắt tại Peshawar, tr�n đường gửi đi Frankfurt (Đức) v� London. C� tin n�i l� h�ng gồm đến 25.000 cổ vật xuất xứ từ Afghanistan v� một v�i “h�ng độc” trong đ� ước t�nh trị gi� đến 30 triệu USD.

Bến đỗ ở ch�u �u hấp dẫn nhất đối với d�n bu�n đồ cổ l� khu vực miễn thuế b�n cạnh phi trường Geneva (Thụy Sĩ). C�c c�ng ty đang kinh doanh khu kho h�ng n�y cạnh tranh nhau bằng c�ch giữ b� mật tuyệt đối cho kh�ch thu� kho b�i. Người ta cũng chẳng r� tại sao ch�nh quyền Thụy Sĩ kh�ng gh� mắt đến khu vực n�y m� nay đ� trở th�nh một “ng� tư giao dịch” của giới bu�n đồ cổ thế giới.
Với một m�i trường bu�n b�n thuận lợi như thế, những tay bu�n c� m�u mặt nay chỉ cần l�m th�m v�i ph� ph�p nhỏ để đẩy gi� trị m�n h�ng của m�nh l�n. L�m giấy tờ chứng minh t�nh hợp ph�p của cổ vật nay c� vẻ chỉ c�n l� chuyện nhỏ đối với ch�ng.

Hai tay bu�n cổ vật lừng danh người Lebanon l� anh em nh� Abu Taam cho biết ch�ng c� thể hợp ph�p h�a một cổ vật ăn cắp chỉ trong v�i th�ng. C�c đ�n em của ch�ng rất th�ng thạo trong việc l�m nh�i những hồ sơ hải quan cũ m� bằng c�ch n�o đ� ch�ng lu�n thu thập được từ hồ sơ lưu trữ của hải quan Thụy Sĩ hoặc c�c c�ng ty bảo hiểm nay đ� ph� sản.

Để “đ�nh b�ng” cho cổ vật, giới tr�m bu�n lậu chỉ c�n việc xoay xở để c� những b�i b�o của c�c chuy�n gia khảo cổ uy t�n về m�n cổ vật m� ch�ng dự định tung ra thị trường. Người ta nghi ngờ về những khoản l�t tay ph�a sau c�c b�i b�o khoa học ấy, nhưng dĩ nhi�n c�c chuy�n gia vẫn tuy�n bố họ đ� viết một c�ch “c�ng t�m”.

nguồn: Nguyễn Qu�n (Theo Paris Match) - tuoitre