Đĩa h�t cổ - th� chơi c�ng phu

[tranquangquoc]

Đến nh� họa sĩ Qu�ch Đ�ng Phương để nghe những bản nhạc từ chiếc m�y quay đĩa cổ thấy l�ng m�nh ấm l�n bởi kh�ng kh� gia đ�nh, b� bạn. Tr� chuyện với người họa sĩ c� th� sưu tầm đĩa h�t cổ n�y, thấy nghề chơi thật lắm c�ng phu�


http://www.tienphong.vn/ImageView.as...bnailID=151154
Họa sĩ Qu�ch Đ�ng Phương b�n chiếc m�y quay đĩa cổ

Mỗi đĩa h�t l� một c�u chuyện

Họa sĩ Qu�ch Đ�ng Phương l� d�n H� Nội gốc. Ngay từ cuối những năm 60 của thế kỷ trước, cậu b� Phương khi đ� mới 7 - 8 tuổi đ� được nghe những bản nhạc du dương từ chiếc m�y quay đĩa do người ch� ruột mua về.

Hồi đ�, c� được chiếc m�y quay đĩa như vậy qu� lắm, c� khi l� cả một gia t�i. Đĩa h�t th� người ch� chỉ c� v�i chiếc, được bật đi bật lại cả ng�y, nhưng cậu b� Phương nghe m�i kh�ng ch�n.

Giải ph�ng S�i G�n được một năm, Qu�ch Đ�ng Phương c� dịp theo người nh� v�o đ�y chơi đ� cố l�ng để tự sắm cho m�nh một chiếc m�y quay đĩa cổ. Cuối c�ng th� Phương cũng được toại nguyện khi mua được chiếc m�y quay đĩa của h�ng National với gi� hơn một chỉ v�ng, số tiền kh�ng nhỏ ở thời kỳ đ�.

Biết chuyện, c� người bạn đ� bảo Phương g�n khi m� với số tiền đ�, lại ở tr�n đất S�i G�n th� c� thể sắm được nhiều thứ đồ hiệu quả hơn nhiều. Nghe vậy Phương chỉ cười, v� người bạn n�y đ�u biết rằng ngo�i tiền mua m�y ra, anh cũng tốn th�m một khoản tiền nữa để mua đĩa h�t cổ c� những bản nhạc m� m�nh y�u th�ch.

Họa sĩ Qu�ch Đ�ng Phương cho biết: �Ban đầu t�i mua đĩa một c�ch tự nhi�n th�i, v� c� m�y th� phải c� đĩa. Nhưng rồi mỗi khi l�ng mua được một chiếc đĩa, được nghe những bản nhạc hay từ đ�, th� theo c�ch tưởng tượng của m�nh t�i thấy mỗi đĩa h�t c� một đời sống ri�ng, một c�u chuyện ri�ng.

Mỗi khi nghe nhạc, t�i như nghe trong m�nh tiếng của thời gian, của một thời� Ch�nh từ điều n�y m� t�i lu�n lưu giữ c�c đĩa h�t m� m�nh mua được một c�ch cẩn thận, v� bản th�n hay c� những ho�i niệm về qu� khứ. V� th� sưu tầm đĩa h�t cổ bắt đầu từ đ�.

Khi c� th� sưu tầm đĩa h�t cổ, họa sĩ Qu�ch Đ�ng Phương c�n �lọ mọ� t�m hiểu cả t�nh năng kỹ thuật của đĩa. Anh cho biết, đĩa h�t ra đời từ những năm 20 của thế kỷ trước.

Ban đầu, những chiếc đĩa n�y được l�m bằng than, sau cải tiến được sản xuất bằng nhựa cứng. Để bảo vệ cho đĩa h�t khỏi vỡ, b�n ngo�i đĩa thường được qu�t một lớp nhựa tự nhi�n l�m bằng c�nh kiến. Đĩa cổ thường c� 3 tốc độ quay, nhanh nhất l� 78 v�ng/ph�t, tiếp đ� l� 45 v�ng/ph�t v� sau c�ng l� 33 v�ng/ph�t.

Loại đĩa thứ ba ra đời năm 1948, được l�m từ nhựa tổng hợp, c� t�nh năng ưu việt hơn cả n�n n� được d�ng đến ng�y nay. �m thanh của đĩa h�t cổ thuộc dạng dao động tương tự n�n chất lượng rất ch�n thực, nghe nhiều m� kh�ng dễ bị mệt như dạng �m thanh kỹ thuật số đang được d�ng phổ biến hiện nay.

Việc sưu tầm đĩa h�t cổ của họa sĩ Qu�ch Đ�ng Phương c� l�c kh� tốn k�m, nhưng c� khi lại mua rẻ hoặc được tặng một c�ch t�nh cờ. C� những đĩa h�t cổ anh phải mua từ 50 - 70 USD/chiếc.

Hoặc v�o những năm 80 của thế kỷ trước, c� lần em g�i họa sĩ Qu�ch Đ�ng Phương được đi Tiệp Khắc đ� hỏi anh muốn mua g� th� sẽ tặng. Anh Phương n�i muốn mua đĩa h�t.

Người em g�i mua một bộ đĩa h�t (gồm 2 chiếc) tặng anh, về sau anh Phương biết gi� của bộ đĩa n�y c� thể mua được 2 chiếc xe đạp Eska, cũng thuộc v�o loại �khủng� thời kỳ đ�.

Nhưng c�ch đ�y khoảng chục năm, khi m� đĩa CD được sử dụng kh� phổ biến, th� kh�ng �t người cho rằng đĩa h�t cổ đ� lạc hậu n�n bỏ đi hoặc đem b�n với gi� rẻ. Khi đ� anh Phương thường t�m đến một số cửa h�ng b�n chim để mua� đĩa h�t, v� nhiều người đ� mang ch�ng đến đ�y b�n để chủ cửa h�ng d�ng l�m đ�y l�t lồng chim.

Một lần, họa sĩ Qu�ch Đ�ng Phương đang ở nh� th� được một sinh vi�n đến g� cửa v� tặng một tập đĩa h�t gần 30 chiếc. Hỏi chuyện mới biết, c�ch đ�y hơn 20 năm, bố cậu sinh vi�n n�y c�ng t�c tại Ba Lan c� mang về số đĩa tr�n, nhưng chục năm nay kh�ng nghe nữa.

Gần đ�y khi dọn nh� cậu sinh vi�n mới biết gia đ�nh m�nh c� số đĩa h�t n�y. Thấy bố n�i kh�ng nghe nữa, t�nh cờ lại biết họa sĩ Qu�ch Đ�ng Phương c� th� sưu tầm đĩa h�t n�n cậu sinh vi�n đ� mang ch�ng đến tặng anh.

http://www.tienphong.vn/ImageView.as...bnailID=151155

Sưu tập kh�ng chỉ cho ri�ng m�nh

Hơn 30 năm sưu tập, hiện bộ đĩa h�t của họa sĩ Qu�ch Đ�ng Phương đ� c� hơn 500 chiếc (đ� l� chưa kể tới gần 1000 đĩa CD, gần 100 băng cối) với c�c loại nhạc cổ điển, nhạc Jazz, nhạc Rock, nhạc thổ d�n v�ng Caribean v� c�c ban nhạc nổi tiếng thế giới�

Tuy lượng đĩa h�t n�y c�n k�m một v�i người tr�n đất H� Th�nh, nhưng anh Phương c� thể tự h�o rằng m�nh c� những đĩa h�t cổ thuộc dạng của độc. Đ� l� hơn 40 đĩa h�t than cổ của Li�n X� in tặng Việt Nam từ những năm 60 của thế kỷ trước, trong đ� c� cả thơ Hồ Ch� Minh, Tố Hữu, nhạc kh�ng chiến; hay đĩa h�t của NSND Qu�ch Thị Hồ ng�m thơ Bạch Cư Dị từ năm 1958�

Họa sĩ Qu�ch Đ�ng Phương cho biết: Tại H� Nội c�n c� một số người chơi đĩa h�t cổ rất đ�ng nể. Đ� l� c�c họa sĩ Vũ D�n T�n, Ngọc Đại, L� Thiết Cương, Ho�ng Thế Phượng; hay �ng B�nh ở phố H�ng Khay, �ng Hiệp ở H�ng Gai, Dũng �trắng� ở Tr�ng Tiền�

Ở họ, mỗi người một vẻ. Người th� c� bộ sưu tập hơn 1000 đĩa h�t, người th� sở hữu chiếc m�y quay đĩa cổ nhất, người th� c� những chiếc kim đĩa độc đ�o�

Tuy nhi�n, ở họ đều c� một điểm chung l� kh�ng chỉ sưu tập cho ri�ng m�nh. Mỗi khi c� dịp, họ thường ngồi lại bật cho nhau nghe những bản nhạc hay, hoặc cũng bản nhạc ấy mở tr�n những m�y quay đĩa kh�c nhau, nghe ở những bộ d�n loa kh�c nhau để c�ng thưởng thức.

Ri�ng n�i về d�n loa, họa sĩ Qu�ch Đ�ng Phương đ� từng tốn k�m kh� nhiều trong việc tự đ�ng c�c loại th�ng loa cho m�nh. C� lần, anh thu� thợ đổ khu�n composite một đ�i loa kh� lớn để thoả th� đam m� nghe nhạc.

Kh�ng chỉ những d�n chơi đĩa h�t c� th�m ni�n giao lưu với nhau, m� v�i năm nay một số thanh ni�n cũng bắt đầu th�ch nghe những bản nhạc từ đĩa h�t cổ. Trong số n�y, Thắng - Em họ của người viết b�i n�y, vốn l� kỹ sư x�y dựng, l� một th� dụ.

Nhiều năm nay, mỗi khi c� dịp l� Thắng lại đến nh� họa sĩ Qu�ch Đ�ng Phương để nghe nhạc. Nghe rồi, Thắng m� l�c n�o kh�ng hay. Thắng bảo, h�ng ng�y phải tiếp x�c với bộn bề c�ng việc ngo�i c�ng trường, n�n khi được ngồi trong kh�ng gian tĩnh lặng tại nh� họa sĩ Qu�ch Đ�ng Phương nhấp ch�n tr� v� nghe những đĩa h�t cổ, thấy m�nh được nghỉ ngơi v� tinh thần phấn chấn hơn.

Theo họa sĩ Qu�ch Đ�ng Phương, hiện nay ng�y c�ng c� nhiều người th�ch sưu tập đĩa h�t cổ. Nắm được nhu cầu n�y, một số người đ� mua đĩa nhạc cũ ở nước ngo�i để b�n trong nước, v� thế việc sưu tập ng�y nay c� vẻ thuận lợi hơn trước.

Tuy nhi�n, tr�n thị trường hiện nay cũng c� một số đĩa h�t giả. Những đĩa n�y thường mới tinh, người mua kh�ng được thử, đến khi đem về nghe một thời gian ngắn đĩa đ� rạn kh�ng d�ng được nữa. Ch�nh v� vậy, muốn sưu tập được những đĩa h�t c� gi� trị, người chơi phải mất c�ng t�m hiểu, lựa chọn v� n�n mua những đĩa kh�ng ho�n to�n mới.

Kiến Nghĩa