Radio cổ kh�ng đắt, kh�ng hiếm, kh�ng kh� t�m, nhưng th� chơi radio cổ lại kh�ng phổ biến.
Sau th� chơi loa k�n cổ, đầu đĩa than hay băng cối, khoảng 3, 4 năm trở lại đ�y, radio cổ lại trở th�nh m�n đồ qu� trong bộ sưu tập của d�n chơi �m thanh Việt Nam. Tuy nhi�n, th� chơi n�y kh�ng phổ biến rộng r�i, m� chỉ tập trung ở những người đ� chơi l�u năm v� thuộc dạng "l�o l�ng".
Ảnh: Vnav.
Một chiếc radio cổ m�c Hồng Đăng của Trung Quốc của d�n chơi �m thanh Việt Nam.
Anh Phương c� nick tr�n diễn đ�n Nghe Nh�n Việt Nam l� "tai_trau", một audiophile c� tiếng tại H� N�i, đang sở hữu một bộ sưu tập radio cổ c� số lượng kha kh�. Theo anh Phương, ngo�i ti�u ch� "cổ", radio được d�n chơi lựa chọn trước ti�n phải đ�ng nghĩa l� "radio". Đ� l� thiết bị chỉ thu v� ph�t s�ng ph�t thanh đơn thuần, cấu tạo gồm loa, bộ thu s�ng v� mạch điện khuếch đại, chứ kh�ng được t�nh lẫn cả radio cassette hay receiver t�ch hợp bắt s�ng AM/FM.
Radio cổ được người chơi t�m kiếm cũng c� 2 loại, loại radio tube (b�ng đ�n) v� radio transistor (b�n dẫn). Trong đ�, radio tube được ưa chuộng hơn, ngo�i l� do "cổ" (ra đời từ những năm 50 - 60) th� loại n�y cũng cho chất lượng �m thanh tốt hơn thế hệ d�ng transistor ra đời sau (khoảng những năm 80).
Radio tube được sản xuất trước những năm 75, c� c�i c�n sản xuất từ giữa thập ni�n 50, hầu hết đ� qua tay người sử dụng. Bởi vậy chất lượng vẻ bề ngo�i v� b�n trong của những m�n đồ n�y cũng kh�ng c�n đẹp v� tốt như khi mới xuất xưởng nữa. Nh�n chung, c�c mẫu radio cổ đều c� vỏ bị xước x�t, hư hỏng ch�t �t bề mặt b�n ngo�i, cũ, hỏng, hay thiếu đồ b�n trong như những thiết bị tụ, b�ng đ�n... C�i n�o c� ngoại h�nh c�n đẹp, mới, đủ n�t bấm, n�t d� s�ng l� đạt ti�u chuẩn chọn của d�n chơi. Thi thoảng mới t�m được một chiếc radio cổ đ�ng nh�n hiệu, thiết kế độc nhưng nếu qu� cũ, hỏng h�c nhiều từ vỏ ngo�i cho đến ruột gan, bảng mạch b�n trong th� cũng phải cho qua.
Điều quan t�m nhất khi t�m v� chọn một chiếc radio cổ của c�c audiophile lại l� độ độc đ�o trong thiết kế b�n ngo�i (như một số d�ng radio c� hệ thống kim chỉ s�ng) v� h�nh thức của m�n đồ đ�, rồi mới đến loa. Những đồ b�n trong như tụ, b�ng đ�n, bảng mạch... lỡ c� thiếu hay hỏng cũng kh�ng sợ. "Ch�nh cấu tạo đơn giản của radio gi�p người chơi kh�ng phải ch� trọng nhiều đến chất lượng đồ b�n trong", anh Phương đưa ra � kiến. Nếu m�y m�c b�n trong c� hỏng hay thiếu đồ g�, t�m rồi thay lại cũng kh�ng qu� kh�, sửa, chỉnh một ch�t l� n� lại chạy được ngay, quan trọng l� h�nh thức c�n đẹp kh�ng.
Ảnh: Vnav.
Ảnh chụp b�n trong chiếc radio cổ hiệu Philips của Quangteo (th�nh vi�n của diễn đ�n nghe nh�n Việt Nam).
Hiện tại, c�c mẫu radio cổ m� d�n chơi Việt Nam sở hữu kh� đa dạng về nguồn gốc, từ những mẫu Trung Quốc sản xuất như Hồng Đăng, Thượng Hải cho đến h�ng sản xuất tại ch�u �u như của h�ng Orionton, Telefunken, Philips, rồi cả Zenith, Westinghouse của Mỹ. Trong đ�, những model của ch�u �u (đặc biệt l� h�ng của Đức) được d�n chơi đ�nh gi� cao hơn về thiết kế độc đ�o cho đến cả chất lượng, c�n với Hồng Đăng, Thượng Hải của Trung Quốc th� được lựa chọn do trước đ�y phổ biến n�n dễ t�m hơn v� h�nh thức c�n tương đối đẹp so với c�c h�ng kh�c.
Những chiếc radio ch�u �u v� Mỹ như mẫu Zenith n�y l� đồ qu� trong bộ sưu tập radio cổ. Ảnh: Vnav.
Tại Việt Nam, để c� được một chiếc radio cổ tầm tầm kh�ng qu� kh�, nhưng để c� được một chiếc độc th� cũng kh� vất vả bởi �t c� cửa h�ng n�o b�n, muốn t�m được nhiều khi tr�ng v�o may mắn. Với nhiều người, radio cổ cũng chỉ l� những đồ m�n đồ cũ v� lạc hậu, kh�ng d�ng đến th� c� thể b�n thanh l� như đồ đạc cũ. Nhưng với d�n chơi, đ� l� m�n đồ "c� gi� trị", may mắn gặp, rồi c� được cơ hội mua lại với gi� chỉ v�i trăm ng�n. Anh Phương cho biết th�m, những mẫu radio cổ m� xuất từ Trung Quốc th� c� nhiều ngo�i miền Bắc, thế n�n dễ t�m ở c�c cửa h�ng đồ cũ, đồ điện nhỏ ngo�i n�y. Cũng c� người mua b�n c�c cửa h�ng ở Trung Quốc rồi chuyển về đ�y, nhưng radio cổ của Trung Quốc chưa độc lắm.
Trong khi đ�, độc đ�o v� hiếm hơn l� h�ng ch�u �u v� Mỹ, muốn kiếm th� n�n t�m ở những v�ng miền Nam, T�y Nam Bộ, ở những cửa h�ng trong đ�. Bởi thời Mỹ Ngụy (trước những năm 75), d�n trong đ� nhiều người c� radio. Ngo�i ra, Cam Ranh cũng l� cảng nhập h�ng điện tử lớn thời bấy giờ, đồ điện tử cổ (cả Radio) của ch�u �u hay Mỹ trong đ� c� số lượng lớn, nhiều mẫu, dễ bắt gặp hơn.
Ngo�i ra, những người chơi kh�c lại t�m kiếm nguồn h�ng từ nước ngo�i v� tr�n mạng. Ở một số diễn đ�n mua b�n, rao vặt trong nước, thi thoảng lại xuất hiện mẩu tin thanh l� đồ cũ trong nh� như loa, đầu băng, radio cũ. Người b�n rao gi� cho những chiếc radio cũ chỉ khoảng v�i trăm ng�n. Nếu "m�u" hơn, muốn c� đồ độc hơn nhưng cũng kh� khăn hơn đ� l� nhờ hoặc trực tiếp mua tại c�c cửa h�ng �m thanh cũ tại nước ngo�i rồi chuyển về.
Mẫu radio tube Westinghouse (Mỹ) được sản xuất từ những năm 60, nhưng c� cả t�nh năng b�o thức bằng radio của th�nh vi�n Quangteo (diễn đ�n nghe nh�n Việt Nam). Ảnh: Vnav.
Một d�n chơi c� nick Quangteo tr�n diễn đ�n Nghe Nh�n Việt Nam lại sở hữu được nhiều mẫu radio cổ bằng c�ch đấu gi� trực tuyến mạng, chiếc radio tube Westinghouse (Mỹ) sản xuất năm 60 m� anh đang c� ngo�i h�nh thức đẹp, c�n độc đ�o ở chỗ c� th�m b�o thức bằng radio. Anh tiết lộ, số tiền bỏ ra để thắng (bid) được chiếc Westinghouse chỉ c� 10 USD (kh�ng t�nh ph� vận chuyển). Tr�n trang web đấu gi� trực tuyến, c�c mẫu radio cổ tập trung th�nh cả một mục ri�ng, gi� đưa ra phần nhiều từ 10 đến 20 USD, rồi dưới 50 USD một chiếc, c� biệt mới c� một, hai chiếc l� tr�n 100 USD. Nếu quen với việc mua b�n kiểu n�y, việc sở hữu được một chiếc radio cổ độc đ�o cũng kh�ng qu� kh�.
Chơi �m thanh l� một th� vui đ�i hỏi khả năng t�i ch�nh dư dả, kiến thức, kinh nghiệm, cảm nhận của bản th�n v� cả chất lượng �m thanh thiết bị mang lại. Ri�ng th� chơi radio cổ lại kh�ng tốn qu� nhiều về t�i ch�nh, kh�ng đ�i hỏi qu� nhiều chất lượng �m thanh, điều quan trọng chỉ l� h�nh thức v� độ độc đ�o của sản phẩm. Người chơi radio cổ kh�ng c� nhiều, họ đều l� c�c audiophile l�o l�ng, l� người c� một ch�t ho�i cổ v� muốn thưởng thức lại c�i chất �m thanh mộc mạc của m�y radio ng�y xưa.