Sưu tầm B�t t�ch

[lananh_hiep]

.
“Lượm lặt” b�t t�ch người xưa


Chữ của nh� văn Hồ Biểu Ch�nh hơi nghi�ng nghi�ng nhưng cứng cỏi, n�t chữ của Thanh Tịnh rất đẹp, chữ v� bản thảo ch�p tay của Nguyễn Hiến L� th� chỉn chu… mỗi n�t b�t đều thể hiện “nết người”.

Kh�c với th�i quen chầu chực mong gặp được c�c nghệ sĩ, người nổi tiếng để xin chữ k� của nhiều bạn trẻ, những người sưu tầm b�t t�ch, di cảo của c�c nh� văn ng�y xưa phải t�m kiếm như những nh� “khảo cổ”, thậm ch� phải bới tung những tiệm s�ch cũ, lục lọi ở c�c nh� xuất bản… để c� được thủ b�t của “những người mu�n năm cũ” m� m�nh h�m mộ.

S�ch cũ th� dễ nhận biết v� c� năm xuất bản, số lượng ph�t h�nh, nhưng chữ viết của nh� văn th� thật kh�, v� kh�ng phải ai cũng c� thể nhận biết một c�ch dễ d�ng. T�m được chữ đ� kh�, x�c định chữ đ� c� phải l� b�t t�ch thật sự của nh� văn ấy hay kh�ng l� chuyện c�n kh� hơn. C� người phải th�ng qua c�c văn bản trong thư viện, ảnh chụp kiểu chữ, hoặc t�m gặp những người họ h�ng của nh� văn… để x�c định.



B�t t�ch của gi�o sư Ho�ng Xu�n H�n


N�t chữ của nh� nghi�n cứu Vũ Ngọc Phan tr�n tấm danh thiếp của m�nh


Chữ k� của nh� văn Nhất Linh tr�n tờ Văn H�a Ng�y Nay

Người xưa c� c�u “n�t chữ, nết người” - c�i chữ thể hiện t�nh c�ch v� cả cảm x�c của nh� văn l�c viết. Độc giả d� được đọc rất nhiều s�ch của một t�c giả n�o đ�, nhưng nếu nh�n v�o cuốn s�ch c� lời đề tặng, hay thấy b�t t�ch của nh� văn đề l�n sẽ c� cảm gi�c gần hơn rất nhiều.

Cũng lạ, c� những thủ b�t của nh� văn được t�m thấy tr�n một tấm bưu thiếp, một tờ giấy x� vội từ một quyển sổ, hay tr�n tấm danh thiếp… m� nhiều người sưu tầm sau n�y v� t�nh t�m được. Trong bộ sưu tập b�t t�ch của c�c nh� văn, nh� b�o ng�y xưa của anh Vũ H� Tuệ, c� những bản ch�p tay kh� đặc biệt như bản thảo của nh� văn, dịch giả Nguyễn Hiến L� khi �ng viết s�ch Khổng Tử, tr�n bản thảo c�n c� d�ng chữ “bản n�y sửa kĩ rồi 11/80”, hay một bản ch�p tay do nh� thơ Vũ Đ�nh Li�n ch�p lại b�i thơ �ng đồ tặng một người bạn tr�n một tờ giấy m�u hồng, nay đ� phai sắc. Tr�n ấn bản đặc biệt của quyển s�ch Một chữ t�nh của nh� văn Hồ Biểu Ch�nh c�n c� lời đề tặng ri�ng cho con trai m� anh Tuệ t�nh cờ t�m được trong một nh� s�ch cũ…

Anh Tuệ n�i, th� chơi n�y cũng lạ lắm, nhiều khi “qu� m� kh�ng hiếm”. Thủ b�t của nhiều nh� văn, nh� thơ nổi tiếng như Nguyễn Tu�n, Ho�ng Cầm… kh�ng hiếm v� b�t t�ch của họ c�n lưu lại rất nhiều. Thủ b�t của nh� văn Hồ Biểu Ch�nh, Nguyễn Văn Vĩnh, Huỳnh Th�c Kh�ng… được xem l� hiếm, nhưng kh�ng phải l� kh�ng t�m được.

Giới sưu tầm hiện đang săn l�ng chữ viết của nh� thơ Nguyễn Nhược Ph�p, H�n Mạc Tử, nh� văn Nam Cao... Cho đến nay n�t b�t của họ như thế n�o vẫn l� c�u đố m� nhiều nh� sưu tầm chưa giải được, v� ai cũng ước ao sẽ t�m thấy d� một “mẩu nhỏ” chữ viết của những nh� văn, nh� thơ t�i danh n�y.

(Nguy�n Trang - thanhnien.com.vn)